شرکت « صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ خلیج فارس)» یکی از بنگاههای خیلی بزرگ و کلان است که 100 آن متعلق به شرکت ملی صنایع پتروشیمی وابسته به وزارت نفت بوده است. این شرکت به موجب آییننامه اجرائی ماده (2) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44) قانون اساسی موضوع تصویبنامه مورخ 1388/06/07 هیأت وزیران، در گروه (2) فعالیتهای اقتصادی طبقهبندی گردید. 40% سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس طبق تصویب نامه شماره 93327/ت43115ﻫ مورخ 1388/05/06 هیأت وزیران و صورتجلسه مورخ 1392/02/28 هیأت واگذاری، طی سال 1392 در قالب قرارداد قطعی منعقده با 30 شرکت سرمایه گذاری استانی به طرح سهام عدالت اختصاص یافت.
به موجب مصوبه جلسه مورخ 1389/07/24 هیأت واگذاری، مالکیت 15 شرکت فرعی پتروشیمی ره آوران، مبین، نوری، بندر امام، بوعلی سینا، فجر، عملیات غیرصنعتی، بازرگانی پتروشیمی، مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی، پتروشیمی بینالملل، خوزستان، پارس، عملیات غیر صنعتی پازارگاد، اروند، تندگویان متعلق به شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال 1390، به شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس منتقل شد.
در سالهای 1390 لغایت 1392 تصویبنامههای مختلفی از سوی هیأت محترم وزیران برای واگذاری سهام شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ خلیج فارس)» بابت رد دیون دولت به نهادها و بانکهای مختلف صادر گردید لیکن با توجه به مصوبه شماره 155808/ت52304هـ مورخ 1394/11/26 هیأت وزیران، تصویبنامههای مذکور لغو شدند.
در جلسه مورخ 1392/02/21 هیأت واگذاری قیمت پایه و شرایط واگذاری 17 درصد سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس جهت واگذاری از طریق بورس موضوع رد دیون دولت مطرح شد و پس از بحث و بررسی، قیمت تابلو بورس در روز عرضه (معادل قیمت بسته شدن روز قبل از عرضه) به اضافه 30% بشرط آنکه از مبلغ 13000 ریال برای هر سهم این شرکت کمتر نباشد، (به منظور تعیین ارزش انتقال مستقیم سهام بابت رد دیون دولت) مورد تصویب قرار گرفت؛ بر این اساس 17 درصد سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس پس از کشف قیمت از طریق تابلو بورس، به ارزش 6.956 میلیارد تومان طی قرارداد شماره 11934/40 مورخ 07/05/1392 به صندوق بازنشستگی و رفاه کارکنان صنعت نفت، بابت رد دیون دولت واگذار گردید.
در جلسه مورخ 1392/09/09 هیأت واگذاری موضوع تعیین قیمت پایه و شرایط واگذاری یک بلوک 17 درصدی دیگر از سهام شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)» از طریق بورس مطرح شد و قیمت پایه هرسهم این شرکت معادل قیمت تابلو بورس در روز عرضه (معادل قیمت بسته شدن روز قبل از عرضه) به اضافه 30% بشرط آنکه از مبلغ 22،251 ریال کمتر نباشد مورد تصویب قرار گرفت. بر این اساس 17 درصد از سهام شرکت مذکوردر تاریخ 1392/12/28 از طریق بازار بورس عرضه گردید و بلوکی 17 درصدی از سهام آن به ارزش 11.778 میلیارد تومان طی قرارداد شماره 7628/43 مورخ 1393/04/02 به نسبت مساوی 8.5 درصد به شرکت گروه پتروشیمی تابان فردا و شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) منتقل گردید.
نظر به واگذاری نزدیک به 82 درصد شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)» تا پایان سال 1392، عملکرد سه سال قبل از واگذاری و سالهای بعد از واگذاری این شرکت، در سال 1399 بررسی گردید. با توجه به مطالعه انجام شده، 49 درصد رشد امتیاز شرکت هلدینگ خلیج فارس در مجموع سه معیار«بازدهی»، «بهرهوری» و «سرمایهگذاری و توسعه فعالیت»، رشد قابل ملاحظهای را در دوران پس از واگذاری نسبت به سه سال قبل از واگذاری نشان میدهد. شایان ذکر است در حال حاضر شرکت هلدینگ خلیج فارس متشکل از شرکتهای تولیدی، مهندسی، بازرگانی، سرمایهگذاری، آموزشی و خدماتی به عنوان بزرگترین هلدینگ تخصصی پتروشیمی شناخته شده است که حدود 10 درصد سهم ارزش بازار سرمایه در کشور را دارا میباشد.
این شرکت طی ده سال گذشته تحولات و تغییرات اساسی و مهمی از جمله، اعمال مدیریت سیستمی، تدوین برنامههای راهبردی برای خود و کلیه شرکتهای زیر مجموعه، تنوع و سرمایهگذاری در سبد سرمایه جهت بالا بردن ضریب سود آوری، تولید متنوع محصولات و فرآوردههای شیمیایی و پتروشیمی، احداث مجتمعها و طرحهای استراتژیک پتروشیمی و پالایشگاهی در مناطق مختلف کشور، در اختیار گرفتن فروش، صادرات (گاز مایع، اتیلن، پلی اتیلن، پلی وینیل کراید و پلی اتیلن ترفتالات و...) و واردات محصولات بدون حضور واسطه، اجرای طرحهای رفع تنگنای تولید در مجتمعهای تحت پوشش، دستیابی حداکثر ظرفیت اسمی تولید در مجتمعها و اخذ تسهیلات مالی و فاینانس را فراهم نموده و در حوزههای مختلف به اجرا در آورده است. این شرکت در بین 66 شرکت مورد ارزیابی، بیشترین ارزش واگذاری را داشته است و رتبه یکم را از نظر امتیاز کل و نیز رتبه برتر در معیارهای بازدهی، بهرهوری، سرمایهگذاری و توسعه فعالیت و اشتغال را کسب نموده است.
با توجه به موارد پیشگفت، و با عنایت به واگذاری 40 درصد سهام شرکت مذکور بابت سهام عدالت، 34 درصد واگذاری بلوکی و نزدیک به 8 درصد واگذاری به صورت ترجیحی به کارکنان و به صورت تدریجی به عموم مردم در بورس، باقیمانده سهام در شرکت مذکور به میزان 18.96 درصد، در فهرست موارد مشمول واگذاری سال 1400 موضوع مصوبه جلسه مورخ 1400/02/20 هیأت واگذاری، قرار گرفت. متعاقباً قیمت پایه و شرایط واگذاری 18 درصد سهام متعلق به دولت در شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)»، به عنوان یکی از بزرگترین عرضه های تاریخ خصوصی سازی در قالب سه بلوک 15 درصدی، 2 درصدی، و 1 درصدی در تاریخ 1400/09/29 جمعاً به ارزش 64.612 میلیارد تومان به تصویب هیأت واگذاری رسید و طی دو نوبت در تاریخهای 01/10/1400 و 06/10/1400 آگهی شد که بلوکهای 1 و 2 درصدی در تاریخ های 11/10/1400 و 12/10/1400 عرضه شد لیکن متقاضی خرید نداشتند و بلوک 15 درصدی نیز در تاریخ 15/10/1400 عرضه گردید که به دلیل نقص در تضامین ارائه شده توسط متقاضیان خرید به فروش نرسید.
مجدداً در جلسه مورخ 1400/10/13 هیأت واگذاری موضوع تعیین قیمت پایه و شرایط واگذاری 18 درصد سهام شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)» متعلق به شرکت مادرتخصصی ملی صنایع پتروشیمی جهت واگذاری از طریق بورس مطرح و با عرضه سهام مذکور به شرح زیر موافقت شد:
الف) عرضه بلوک 15 درصدی با قیمت پایه هر سهم براساس قیمت تابلو بورس در روز عرضه (معادل قیمت پایانی روز قبل از عرضه) به اضافه 30 درصد به شرط آنکه از مبلغ 14,070 ریال کمتر نباشد با اعمال تشویقات بخش خصوصی واقعی و تعاونی و نیز اعمال شرایط دستورالعمل «روش انتخاب مشتریان راهبردی (استراتژیک) و احراز و پایش اهلیت مدیریتی در واگذاریها». در ضمن مقرر شد شرط زیر به عنوان یکی از تعهدات خریدار در قرارداد واگذاری شرکت یاد شده درج شود:
«خریدار مکلف است اقدامات لازم در اجرای مصوبه مورخ 1400/08/05 هیأت مدیره شرکت مبنی بر افزایش سرمایه را به عمل آورد.»
ب) عرضه بلوک 3 درصدی با قیمت پایه هر سهم براساس قیمت تابلو بورس در روز عرضه (معادل قیمت پایانی روز قبل از عرضه) به اضافه 10 درصد به شرط آنکه از مبلغ 11,910 ریال کمتر نباشد.
با توجه به مصوبه اخیرالذکر هیأت واگذاری، تاریخ 1400/11/06 برای عرضه بلوک 15 درصدی شرکت «صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)» در بورس تعیین گردید، لیکن با انقضای مهلت مقرر جهت ارسال تقاضا و مستندات بررسی اهلیت متقاضی، تنها یک تقاضا برای خرید شرکت مذکور به سازمان خصوصیسازی واصل گردید. لذا با عنایت به اهمیت، ارزش و حجم عرضه مزبور و عدم امکان حصول رقابت لازم جهت تأمین منافع دولت و بیتالمال، عرضه شرکت مذکور موقتاً متوقف گردید.