سازمان خصوصی سازی

دستورالعمل نحوه اخذ تعهدات، درج شروط و اعطای تخفیفات به خریداران سهام کنترلی شرکت‌های دولتی

دستورالعمل "نحوه اخذ تعهدات، درج شروط و اعطای تخفیفات به خریداران سهام کنترلی شرکت‌های دولتی"، موضوع ماده (25) قانون

 مصوب شماره:  223915 مورخ: 1388/01/18 هیأت واگذاری

 بسمه تعالی

"با صلوات بر محمد و آل محمد"

 مجلس شورای اسلامی – وزارت امور اقتصادی و دارایی – معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری – وزارت دادگستری – اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران – اتاق تعاون جمهوری اسلامی ایران

هیأت واگذاری در جلسه مورخ 1387/12/21 بنا به پیشنهاد سازمان خصوصی ­سازی، دستورالعمل موضوع جزء (6) بند (ب) ماده (40) قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده (25) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی، دستورالعمل ماده مذکور را به شرح زیر تصویب نمود:

 دستورالعمل نحوه اخذ تعهدات، درج شروط و اعطای تخفیفات به خریداران سهام کنترلی شرکت‌های دولتی

 فصل اول: دایره شمول

ماده 1- اشخاصی که سهام کنترلی شرکت‌های دولتی مورد واگذاری را خریداری نموده و اقدامات مندرج در این دستور العمل را پس از واگذاری انجام دهند، مجاز به استفاده از تخفیف‌های موضوع این دستور العمل می‌باشند. تخفیفات موضوع این دستورالعمل در هر مورد بنا به پیشنهاد سازمان خصوصی ­سازی به تصویب هیأت­ واگذاری خواهد رسید.

تبصره1- سهام کنترلی عبارت از حداقل میزان سهامی است که دارنده آن قادر به تعیین اکثریت اعضاء هیأت مدیره شرکت باشد.

تبصره 2- خریدارانی که به واسطه خرید سهام شرکت‌های دولتی از سازمان خصوصی­ سازی، با احتساب موجودی سهام قبلی در اختیار خود، به سهامدار کنترلی شرکت تبدیل شوند؛ و از زمان خرید سهام از سازمان خصوصی ­سازی تا زمان برخورداری از تخفیفات نسبت به انتخاب اکثریت اعضای هیأت مدیره شرکت مورد خریداری اقدام نمایند، نیز مجاز به استفاده از تخفیفات موضوع این دستورالعمل خواهند بود.

  فصل دوم: شرایط و نحوه اعطای تخفیفات

ماده 2- سازمان خصوصی سازی موظف است، حسب مورد شرایطی شامل سرمایه‌گذاری جدید در همان شرکت، ارتقای کارایی و بهره‌وری شرکت، تداوم تولید و ارتقاء سطح آن، ارتقاء فن‌آوری و افزایش یا تثبیت سطح اشتغال در بنگاه را در آگهی واگذاری اعلام نماید. چنانچه خریداران در زمان امضاء قرارداد واگذاری شرایط فوق را بپذیرند و طی مدت حداکثر 5 سال از زمان واگذاری اقدامات مربوط را انجام دهند، می‌توانند از تخفیفات مندرج در این دستورالعمل برخوردار گردند.

تبصره 1- هر گونه حذف شرایط مندرج در این ماده یا تعیین شرایطی علاوه برآن‌ها؛ و میزان تخفیف ما به ازای آن، حسب ضرورت و بر اساس وضعیت شرکت مورد واگذاری، به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی، به تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید.

تبصره 2- تخفیفات موضوع این دستورالعمل طی مدت 5 سال بعد از زمان واگذاری، حداکثر در دو نوبت و پس از گذشت حداقل دو دوره مالی عملکرد شرکت بعد از زمان واگذاری، بنا به درخواست خریدار یا خریداران قابل محاسبه و اعطا خواهد بود.

تبصره 3 - چنانچه زمان پرداخت ثمن نقدی معامله از سوی خریداران سهام موضوع این دستورالعمل در شش ماهه اول سال مالی شرکت باشد، سال مزبور به عنوان سال مالی عملکرد خریدار منظور خواهد شد و در غیر این صورت سال یادشده به عنوان عملکرد قبل از واگذاری شرکت محسوب می‌گردد.

ماده 3- سازمان خصوصی سازی موظف است هنگام واگذاری، اندازه شرکت‌های قابل واگذاری را بر اساس ارزش کل پایه سهام و یا تعداد کارکنان آن، به ترتیب زیر طبقه‌بندی و در آگهی فروش سهام مربوطه اعلام نماید.در ارزیابی اندازه شرکت بر اساس معیار (الف) و (ب) ذیل، هر حالت که شرکت را در طبقه بالاتر قرار دهد معیار اندازه شرکت می‌باشد.

 الف: اندازه شرکت بر اساس ارزش کل پایه سهام شرکت معادل قیمت پایه هر سهم ضربدر تعداد کل سهام

ب: اندازه شرکت بر اساس تعداد کارکنان 

ماده 4-  مبنای سنجش سرمایه‌گذاری جدید، افزایش در دارایی‌های غیرجاری و یا سرمایه ثبت شده از محل آورده نقدی سهامداران(خریداران) شرکت می‌باشد که به ازاء هر میزان افزایش در این شاخص‌ها، بیست درصد (20%) آن به عنوان تخفیف از محل اصل قیمت معامله قابل اعطاء به خریداران خواهد بود.

تبصره - اعطای تخفیف به خریداران از محل این شاخص مشروط به آن است که دارایی غیرجاری و سرمایه ثبت شده اضافه شده در بهبود و توسعه فرآیند تولید شرکت موثر باشد؛ و افزایش در دارایی‌های غیر جاری از محل افزایش در سرمایه شرکت نباشد. تشخیص این موضوع به عهده سازمان خصوصی سازی است.

ماده 5- شاخص سنجش ارتقای کارآیی و بهره‌وری، افزایش نسبت‌های فروش سرانه و برگشت سرمایه است که ذیلا تعریف می‌شود و نسبت به اندازه شرکت مطابق جدول زیر می‌باشد. 

سرانه فروش نسبت= فروش/تعداد نیروی کار

برگشت سرمایه= (سود عملیاتی/ دارایی غیرجاری)*100

  ماده 6- شاخص سنجش ارتقای سطح تولید تابعی از افزایش تولید کل بنگاه و به نسبت اندازه شرکت مطابق جدول زیر می‌‌باشد؛ که میزان تخفیف مابه ازاء آن در صورت عدم استفاده خریداران از تخفیف موضوع «افزایش فروش سرانه»، مصرح در ماده (5) این آیین‌نامه، قابل اعطاء خواهد بود.

تبصره-  در خصوص شرکت‌هایی که موضوع فعالیت آنها صرفاً ارائه خدمات است، تولید معادل فروش در نظر گرفته می‌شود.

ماده 7- میزان تخفیف در قبال افزایش سطح اشتغال تعداد کارکنان ثبت شده در سند واگذاری شرکت مطابق دستورالعمل نحوه اعمال مشوق‌های مالی و یا غیرمالی موضوع ماده (16) قانون صدرالاشاره می‌باشد.

تبصره- در صورت تثبیت سطح اشتغال میزان تخفیف صرفاً در سود فروش اقساطی مطابق جدول ذیل خواهد بود.

ماده 8- به منظور تعیین شاخص ارتقای سطح فن‌آوری شرکت واگذار شده، سازمان خصوصی­ سازی می‌تواند با استفاده از خدمات مشاوره‌ای سطح فن‌آوری شرکت را در زمان واگذاری و زمان بررسی امکان اعطای تخفیف بنا به درخواست خریدار اندازه‌گیری و مقایسه نماید. ارزیابی ناشی از این شاخص می‌بایستی به معیارهایی نظیر تغییر در فرمولاسیون محصول یا تغییر فرآیند و روش‌های تولید و یا کنترل‌های فرآیندی توجه نماید. بهبود شاخص ارتقای سطح فن‌آوری شرکت واگذار شده نهایتا با پیشنهاد سازمان خصوصی ­سازی و تصویب هیأت واگذاری تعیین خواهد شد. حداکثر میزان تخفیف از محل این شاخص 2/5 درصد اصل قیمت معامله می‌باشد.

ماده 9- در صورت انجام اقدامات مؤثر و مثبت مذکور در مواد 4 الی 8 فوق و تایید سازمان خصوصی سازی، به خریدار یا خریداران معادل حاصل جمع تخفیفات ناشی از شاخص‌های کسب شده فوق­ الذکر و حداکثر معادل 25 درصد اصل قیمت معامله سهام واگذار شده، با رعایت مفاد این دستورالعمل تخفیف اعطاء خواهد شد.

تبصره1- هرگونه تعدیل ضرایب محاسبه تخفیف موضوع مواد 4 الی 8 فوق در خصوص شرکت‌های با شرایط ویژه امکان‌پذیر است. در این صورت موضوع تعدیل ضرایب به پیشنهاد سازمان خصوصی­ سازی به تصویب هیأت واگذاری خواهد رسید.

تبصره 2- اعمال قطعی تخفیفات به حساب خریدار یا خریداران موکول به پرداخت حداقل نصف اصل قیمت معامله از سوی آنان می‌باشد.

ماده10- تخفیف‌های موضوع این دستورالعمل به خریدار یا خریداران اقساطی واجد شرایط علاوه بر تخفیف در اصل قیمت معامله، کاهش میزان سود فروش اقساطی حداکثر معادل 100 درصد سود فروش اقساطی و تخفیف زمانی به مفهوم بازنگری در مدت قرارداد ناشی از تطویل آن حداکثر به مدت چهار سال بدون احتساب سود فروش اقساطی می‌باشد. سازمان خصوصی ‌سازی مکلف است به جای کسب هر 1 درصد تخفیف در اصل قیمت معامله، تطویل 2/5 ماه دوره بازپرداخت و یا 5 درصد کاهش در میزان سود فروش اقساطی را به خریدار یا خریداران به عنوان تخفیف معوض پیشنهاد و در صورت درخواست خریدار یا خریداران جهت برخورداری از این نوع تخفیفات، مراتب را به همین نحو به هیأت واگذاری پیشنهاد نماید.

تبصره- سازمان خصوصی­ سازی مجاز است اعطای تخفیف به خریدار یا خریداران سهام اقساطی که در طول مدت قرارداد به مفاد قرارداد پایبند بوده و به تعهدات خود ناشی از قرارداد عمل نمایند، حداکثر معادل 3% اصل قیمت معامله علاوه بر سایر تخفیفات موضوع این دستورالعمل را به هیأت واگذاری جهت تصویب پیشنهاد نماید.

ماده 11- کلیه اقلام ریالی مذکور در این آیین‌نامه، براساس شاخص بهای تولیدکننده، اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به قیمت سال واگذاری تعدیل می‌گردند.

ماده 12- مبنای اندازه‌گیری شاخص‌های موضوع مواد 4 تا 7 این دستورالعمل به قرار زیر است:

الف- فروش، سود عملیاتی و دارایی‌های غیرجاری براساس ارقام مندرج در صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت دولتی واگذار شده در مقطع واگذاری و رشد میانگین ارقام مشابه در صورت‌های مالی حسابرسی شده در سال یا سال‌های موردنظر بعد از واگذاری نسبت به روند سه سال قبل از واگذاری می‌باشد.

ب- میزان تولید کل براساس ارقام مندرج در یادداشت‌های توضیحی منضم به صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت دولتی واگذار شده در مقطع واگذاری و در صورت عدم ذکر میزان تولید در یادداشت‌های مزبور، گزارش‌های کتبی هیأت مدیره شرکت در مقطع واگذاری که به تایید بازرس رسیده باشد و ارقام مشابه با همین روش در سال یا سال‌های موردنظر بعد از واگذاری نسبت به روند سه سال قبل از واگذاری می‌باشد.در صورتی که شرکت چند نوع کالا تولید می‌کند میزان رشد در شاخص تولید همگن شده شرکت شامل تولید کل براساس میانگین وزنی رشد کالاهای تولیدی محاسبه می‌شود.

ج- مبنای سنجش تغییرات اشتغال در شرکت واگذار شده، استمرار حق بیمه پرداختی کارکنان تمام وقت مندرج در سند واگذاری در موعد درخواست و ارائه مستندات معتبر حق بیمه پرداخت شده از سوی خریدار در شرایط تثبیت اشتغال یا پرداخت مستمر حق بیمه حداقل به مدت یکسال در مورد کارکنان جدیدالاستخدام پس از واگذاری تا موعد درخواست و ارائه مستندات معتبر حق بیمه پرداخت شده از سوی خریدار یا خریداران در شرایط ارتقاء اشتغال می‌باشد.

 فصل سوم: سایر موارد

ماده 13- خریدار یا خریداران می باید متعهد گردند موجبات نظارت بر حسن ایفای تعهدات خود، در ازاء بهره مندی از تخفیفات موضوع این دستورالعمل از جمله ارائه مدارک و مستندات لازم و امکان بازدید کارشناسان یا نمایندگان سازمان خصوصی سازی از شرکت واگذار شده را فراهم نمایند.

ماده 14- تخفیفات موضوع این دستورالعمل صرفاً به آن دسته از خریداران سهام شرکت‌های دولتی که قرارداد فروش سهام آنها پس از ابلاغ قانون فوق الاشاره منعقد شده است، تعلق خواهد گرفت. اعطای تخفیف به خریدارانی که قبل از ابلاغ قانون مذکور قرارداد فروش سهام آنها منعقد شده است کماکان تابع دستورالعمل موضوع ماده (9) آیین‌نامه بند (و) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه تنفیذی در ماده (9) قانون برنامه چهارم توسعه می‌باشد.

ماده 15- در صورت عدم کفایت حصه باقی‌مانده اقساط خریدار یا اصل قیمت معامله، برای تأمین منابع لازم جهت پرداخت تخفیفات موضوع این دستورالعمل در فروش‌های اقساطی و یا در موارد فروش نقدی، منابع مذکور حسب مورد، به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی توسط خزانه‌داری کل، از محل حساب رد وجوه درآمدهای حاصل از فروش سهام شرکت‌ها، تامین و پرداخت خواهد شد.

سید شمس‌الدین حسینی

وزیر امور اقتصادی و دارائی و رییس هیأت