شرکت ایران ایرتور یکی از بنگاههای خیلی بزرگ است که 100 درصد سهام آن متعلق به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) وابسته به وزارت راه و شهرسازی است. این شرکت به موجب آییننامه اجرائی موضوع ماده (2) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44) قانون اساسی موضوع تصویبنامه مورخ 1388/06/07 هیأت وزیران، در گروه (2) فعالیتهای اقتصادی طبقهبندی گردید.
بر اساس اطلاعات صورتهای مالی این شرکت، در سه سال پیش از واگذاری به طور میانگین مبلغ فروش خالص شرکت معادل 128 میلیارد تومان، زیان خالص معادل با 83 میلیارد تومان و تعداد کارکنان برابر با 753 نفر بوده است. بازده فروش (نسبت سود به فروش) شرکت نیز در دوران پیش از واگذاری معادل منفی 19 درصد بوده است. در سالهای پس از واگذاری به طور میانگین مبلغ فروش خالص شرکت معادل 326 میلیارد تومان، زیان خالص معادل با 56 میلیارد تومان و تعداد کارکنان برابر با 816 نفر بوده است. بازده فروش (نسبت سود به فروش) شرکت نیز معادل منفی 21 درصد بوده است.
از اقدامات مهم انجام شده برای آمادهسازی این شرکت پیش از واگذاری میتوان به اصلاح ساختار بنگاه و تعدیل نیروی انسانی بر اساس مصوبات شماره 37877 مورخ 1386/08/27 ، شماره 220898 مورخ 1389/01/07 و شماره 221659 مورخ 1389/01/10 هیأت واگذاری و مصوبه انحلال به شماره 149018 مورخ 1389/08/10 هیأت واگذاری اشاره نمود.
با وجود صدور مصوبه انحلال شرکت در تاریخ 1389/08/10، هیأت واگذاری در جلسه مورخ 1389/08/22، شرایط واگذاری 100 سهام شرکت ایران ایرتور را با قیمت پایه 7.2 میلیارد تومان مصوب نمود که در تاریخ 1389/12/07 از طریق فرابورس به صورت کاملاً رقابتی و پس از انتشار آگهی عرضه گردید و به شرکتهای احیاء صنایع خراسان و تعاونی چندمنظوره هسایار واگذار گردید. خریداران مذکور پس از تحویل شرکت و مواجهه با مشکلات آن از پرداخت اقساط استنکاف نمودند. با توجه به عدم ایفای تعهدات توسط خریداران؛ پس از اعلام و اخطارهای متعدد به آنان جهت پرداخت اقساط معوق و ارسال اخطارنامههای قانونی؛ سازمان خصوصیسازی جهت استیفای حقوق دولت، از جمله وصول اقساط معوق و اقساط آتی و همچنین سایر خسارات وارده و جرائم مقرر شده، با اختیار حاصل از ماده (6) قراردادهای واگذاری و وکالتنامههای رسمی مأخوذه؛ نسبت به عرضه سهام در وثیقه شرکت ایران ایرتور به وکالت از خریداران (شرکتهای احیاء صنایع خراسان و تعاونی چند منظوره هسایار)، اقدام نمود.
پس از برگزای مزایده در تاریخ 1392/12/24، شرکت طی قرارداد واگذاری شماره 16137 مورخ 1394/08/17 به ارزش 38 میلیارد تومان، به آقای مجید شکاری بیرق واگذار گردید.
از مهمترین تعهدات خریدار در قرارداد یاد شده میتوان به سلب حق واگذاری و انتقال سهام مورد معامله تا پایان انجام تعهدات، تبدیل به حال شدن دیون باقیمانده در صورت عدم پرداخت دو قسط متوالی در یکسال، ارائه برنامه برای حفظ سطح اشتغال موجود در شرکت و همچنین تعهد نسبت به حفظ سطح اشتغال موجود در شرکت هنگام عقد قرارداد، اشاره نمود.
بر اساس اطلاعات قرارداد واگذاری یاد شده حصه نقدی واریزی توسط خریدار 14 میلیارد تومان و مبلغ اقساط معادل 24میلیارد تومان از فروردین 1395 تا مهر 1396 (تعداد 4 قسط به مبلغ 6 میلیارد تومان) بوده است، که تمامی اقساط در موعد مقرر پرداخت گردید.
طرح برخی ایرادات پیرامون فرآیند قیمت گذاری و واگذاری شرکت موصوف توسط نهادهای نظارتی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، منجر به تصمیم هیات واگذاری در جلسه مورخ 1398/10/09 مبنی بر ارائه دادخواست ابطال واگذاری این شرکت به هیات داوری گردید. لیکن با توجه به عملکرد بهینه خریدار در اداره شرکت و همچنین تائید این امر توسط جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، موضوع تعیین تکلیف واگذاری مزبور مجددا در جلسه مورخ 1399/04/30 هیات واگذاری مطرح و مقرر شد دادخواست ابطال واگذاری شرکت مذکور به هیأت داوری ارائه نگردد.
اطلاعات بنگاه در گذر زمان